بهرهگیری از کمکهای حسی به مخاطبان کمک میکند ضمن تعامل بیشتر با سخنرانی، مطالب ارائهشده را بهتر درک کنند و بهخاطر بسپارند. با بهرهگیری از کمکهای حسی یا ابزار بصری، افزایش تعامل، درک و بهخاطرسپاری محتوا امکانپذیر میشود. در این مقاله درباره کمکهای حسی، اهمیت آنها و چگونگی استفاده از آنها صحبت میکنیم.
ارزش کمکهای حسی
کمکهای حسی (Sensory Enhancements) به مخاطبان کمک میکند محتوای ارائهشده را به بخشهایی تقسیم کنند که بهخاطرسپردن آنها راحتتر است؛ این مطالب را در مقایسه با مطالبی که در ارائهی آنها از کمکهای بصری استفاده نشده است، آسانتر میتوان درک کرد.
۱. افزایش تعامل شنونده با بهرهگیری از کمکهای حسی
اگر شنوندگان را بشناسید و کمکهای حسی خود را متناسب با آنها برگزینید، آنها نیز تعامل بیشتری با سخنرانی خواهند داشت. مثلا اگر برای گروهی سخنرانی میکنید که بازهی زمانی توجه (Attention Span، مدتزمانی که فرد میتواند روی فعالیتی تمرکز کند) کوتاهتری دارند (مانند نوجوانان یا جوانان)، بهتر است بهجای متنها و توضیحات اضافه، از کمکهای حسی شامل تصاویر و رنگها بهره بگیرید. کمکهای بصری به مخاطبان کمک میکند تا ساختار و جریان مطالبی را که ارائه میدهید دنبال کنند. بهرهگیری از کمکهای بصری بر میزان توجه مخاطبان به مطالب میافزاید زیرا برقراری ارتباط مؤثر با ابزار بصری سادهتر از برقراری ارتباط با واژههاست.
در میان کمکهای بصری خود، از داستانهای کوتاه، نقلقول و مثالهای جذاب نیز بهره بگیرید. داستانسرایی و نقلقول به تفکیک بخشهای سخنرانی کمک میکند و موجب میشود که مخاطبان توجه بیشتری به مطالب داشته باشند. ارائهی خلاصهی این داستانها در کمکهای بصری نیز به مخاطبان کمک میکند که داستانها را بهخاطر بسپارند و از این طریق، بهتر بتوانند سخنرانی را درک کنند.
۲. افزایش درک شنونده از طریق تکرار و کمکهای حسی
با تکرار مطالب، میتوان تا حد زیادی درک شنونده را افزایش داد؛ زیرا تکرار موجب میشود که مخاطب، اطلاعات ارائهشده را دوباره و بهطور ذهنی (هم بهصورت بصری و هم شنیداری) تمرین و پردازش کند. وقتی از کمکهای حسی برای تکرار ایدهی موردنظر استفاده میشود، این تکرار بیشترین تأثیر را دارد. برای نمونه، اگر سخنران برای توضیح مفهومی، داستانی بیان کند و از کمک بصری مرتبط با آن داستان نیز بهره بگیرد، مخاطب، هم کمک بصری و هم داستان را پردازش میکند و احتمال درک مفاهیم بیشتر خواهد بود.
۳. افزایش بهخاطرسپاری مطالب از طریق کمکهای حسی
بهرهگیری از کمکهای حسی روش خوبی برای افزایش بهخاطرسپاری مطالب توسط مخاطبان است. این کار از طریق تکرار اطلاعات ارائهشده به مخاطبان انجام میشود. اگر سخنران دربارهی ایدهای بحث کند و سپس برای کمک به مخاطبان در درک آن ایده، از کمک بصری بهره بگیرد، مخاطبان دوباره دربارهی آن ایده فکر و آن را پردازش میکنند. این روش موجب میشود که مخاطبان بیشتر بتوانند آن ایده را بهخاطر بیاورند. بهعلاوه، کمک بصری میتواند در قالب یک نشانه، به مخاطبان کمک کند داستان یا مفهومی را که سخنران توضیح داده است، بهخاطر بیاورند. بهرهگیری از نشانهی بصری (بهجای توضیح صرف با واژهها) تأثیر بیشتری در بهخاطرسپاری مفهومِ توضیحدادهشده دارد.
انتخاب کمکهای بصری مناسب
یکی از روشهای بهیادماندنیکردن سخنرانی، بهرهگیری از کمکهای بصری است. ابزاری برگزینید که برای نکتهای که میخواهید به مخاطبان توضیح دهید، مناسب باشد. ارتباط بصری بر مشاهده متکی است. برای برقراری این ارتباط، بیشتر از تصاویر دوبُعدی بهرهگیری میشود. کمکهای بصری معمولا موارد زیر را دربرمیگیرد: